Αλλάζουμε συνήθειες

Ψωνίστε έξυπνα

Οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να αγοράζουν περισσότερα τρόφιμα από ό, τι χρειάζονται.

·       Για να αποφύγετε την αγορά περισσότερων τροφίμων από όσα χρειάζεστε, κάντε συχνές επισκέψεις στα καταστήματα λιανικής πώλησης τροφίμων, αντί να πραγματοποιείτε μία επίσκεψη σε μια μεγάλη υπεραγορά τροφίμων μία φορά την εβδομάδα, αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.

·       Συνηθίστε να χρησιμοποιείτε λίστα για τα ψώνια. Πιο αναλυτικά, πριν επισκεφτείτε μία μεγάλη υπεραγορά, τη λαϊκή αγορά ή το κοντινό σας κατάστημα τροφίμων, ελέγξτε τις προμήθειες που έχετε στα ντουλάπια και το ψυγείο σας, και σημειώστε σε μία λίστα τι λείπει. Με τον τρόπο αυτόν, θα μειώσετε την αγορά μη αναγκαίων προϊόντων, θα εξοικονομήσετε χρήματα, ενώ παράλληλα θα μειώσετε τα απόβλητα τροφίμων.

·       Προσπαθήστε να προγραμματίσετε το μενού όλης της εβδομάδας. Η κίνηση αυτή θα σας βοηθήσει αφενός να προγραμματίσετε τις αγορές σας, αφετέρου να αξιοποιήσετε όλα τα τρόφιμα που έχετε ήδη στο σπίτι.

Αποθηκεύστε  τα τρόφιμα σωστά

Η ακατάλληλη αποθήκευση οδηγεί σε τεράστια ποσότητα υπολειμμάτων τροφίμων. Ενδεικτικά, η μη κατάλληλη αποθήκευση των φρούτων και λαχανικών, μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη ωρίμανση και τελικά σε αλλοιωμένα προϊόντα.

·       Μην τοποθετείτε στο ψυγείο, τρόφιμα, όπως οι πατάτες, οι ντομάτες, τα σκόρδα, τα αγγούρια και τα κρεμμύδια. Διατηρούνται σε θερμοκρασία δωματίου.

·       Ενημερωθείτε για το ποια φρούτα εκλύουν αιθυλένιο, και απομακρύνετέ τα από τα υπόλοιπα. Το αιθυλένιο προωθεί την ωρίμανση των τροφίμων και μπορεί να επιταχύνει την ανάπτυξη μικροβιακών οργανισμών που προκαλούν σήψη. Τέτοια φρούτα ενδεικτικά είναι τα: μήλα, αχλάδια, ακτινίδια, ροδάκινα, βερίκοκα, πεπόνια, καρπούζια, μπανάνες, σύκα, μάνγκο, δαμάσκινα κ.α.

Μάθετε και εφαρμόστε τεχνικές συντήρησης

Τεχνικές διατήρησης τροφίμων με άλμη ή ξίδι,  έχουν χρησιμοποιηθεί για χιλιάδες χρόνια ( ήδη από το 2400 π.Χ.).

·       Ο καθαρισμός, η ξήρανση, η κονσερβοποίηση, το μαγείρεμα και η κατάψυξη είναι κάποιες μέθοδοι που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να κάνετε τα τρόφιμα να διαρκούν περισσότερο, μειώνοντας έτσι τα απόβλητα και εξοικονομώντας χρήματα.

·       Αξιοποιήστε τα ώριμα φρούτα για να φτιάξετε μαρμελάδα, μια νόστιμη και μακρόχρονη απόλαυση που απολαμβάνουν μικροί και μεγάλοι.

·       Διατηρείστε το κρέας με τη βοήθεια άλμης (πχ. παστό) και τα λαχανικά με τη βοήθεια ξυδιού (π.χ. τουρσί).

Επιλέξτε βάσει των θρεπτικών και της γεύσης

Αν και δεν υστερούν στη γεύση και τη διατροφική αξία, τα λεγόμενα «άσχημα» φρούτα και λαχανικά είναι συνήθως αυτά  που αποφεύγετε να προμηθευτείτε ή να σερβίρετε, γιατί μπορεί να χαλάσουν την εικόνα ενός πιάτου σε ένα  δείπνο ή γεύμα. Η απαίτηση, επομένως, των καταναλωτών για άψογα φρούτα και λαχανικά έχει οδηγήσει τους παραγωγούς να προωθούν στη χονδρική και λιανική αγορά μόνο αγροτικά προϊόντα τέλειας εμφάνισης. Αυτό οδηγεί σε σημαντικές απώλειες  τροφίμων υψηλής θρεπτικής αξίας. Ποσότητες, που τελικά καταλήγουν στους κάδους αποβλήτων, μη βρίσκοντας αγοραστή.

·       Μην απορρίπτετε επομένως, φρούτα και λαχανικά με μικρές οπτικές ατέλειες.

·       Αξιοποιήστε τα φρούτα και λαχανικά, που δεν είναι αψεγάδιαστα, για να φτιάξετε λαχταριστά smoothies!

Ενημερωθείτε για τις ενδείξεις που αφορούν τη λήξη των προϊόντων

«Ημερομηνία λήξης»: αναγράφεται σε τρόφιμα που αλλοιώνονται γρήγορα, όπως τα κρέατα και τα προϊόντα τους, και οι έτοιμες σαλάτες, γενικότερα σε όλα τα τρόφιμα που βρίσκουμε συνήθως στα ράφια των ψυγείων των supermarkets.

·       Μετά το πέρας της Ημερομηνίας Λήξης δεν πρέπει να καταναλώνουμε αυτά τα τρόφιμα, ακόμη και αν φαίνονται κανονικά, ή μυρίζουν καλά. Η κατανάλωση αυτών των τροφίμων μετά την Ημερομηνία Λήξης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας.

«Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από»: αυτή η σήμανση υπάρχει στα περισσότερα κατεψυγμένα, αποξηραμένα και κονσερβοποιημένα τρόφιμα. Η σήμανση αυτή αφορά περισσότερο την ποιότητα παρά την ασφάλεια. Αν περάσει αυτή η ημερομηνία δεν σημαίνει ότι το τρόφιμο είναι ακατάλληλο προς κατανάλωση, απλά ίσως έχει χάσει λίγο από το άρωμά του, την γεύση του, ή έχει αλλοιωθεί ελαφρώς η υφή του.

·       Παρ’όλα αυτά δεν θα πρέπει να φάτε αυγά μετά την ημερομηνία αυτή, γιατί ειδικά τα αυγά μπορεί να υπάρχουν βακτήρια όπως σαλμονέλα τα οποία πολλαπλασιάζονται μετά από αυτήν την ημερομηνία.

Επομένως:

·       Προμηθευτείτε μόνο τα προϊόντα που σχεδιάζετε να καταναλώσετε άμεσα. Στην περίπτωση που δεν έχετε σκοπό να καταναλώσετε ένα προϊόν του οποίου η ημερομηνία λήξης πλησιάζει, αναζητήστε άλλο με πιο μακρινή ημερομηνία λήξης.

·       Γενικά θέλετε να απολαύσετε το φαγητό σας παίρνοντας το μέγιστο από αυτό, φροντίζετε να το καταναλώνετε πριν από τις ημερομηνίες λήξης ή ανάλωσης κατά προτίμηση, αφού πρώτα έχετε ακολουθήσει πιστά τις οδηγίες αποθήκευσης.

Κρατήστε το ψυγείο καθαρό και φροντίστε να λειτουργεί σωστά

Η σωστή συντήρηση και η καλή υγιεινή του χώρου που φυλάσσονται τα τρόφιμά σας παίζει σημαντικό ρόλο στο να διατηρηθούν σε βρώσιμη κατάσταση για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

·       Ελέγχετε συχνά τη στεγάνωση και τη θερμοκρασία του ψυγείου. Τα τρόφιμα χρειάζονται θερμοκρασία, 1-5˚C για να διατηρηθούν όσο το δυνατόν πιο φρέσκα, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

·       Μην γεμίζετε «ασφυκτικά» τους χώρους του ψυγείου σας.  Η κυκλοφορία του αέρα είναι σημαντική για την κατάλληλη ψύξη των τροφίμων..

·       Αποφύγετε την αλλοίωση των τροφίμων κρατώντας το ψυγείο σας οργανωμένο έτσι ώστε να μπορείτε να δείτε τα τρόφιμα και να γνωρίζετε πότε αγοράστηκαν και πότε λήγουν.

·       Οργανώστε το ψυγείο σας, υιοθετώντας τον άγραφο κανόνα: «αυτά που προμηθεύτηκα μπαίνουν στο βάθος, αυτά που είχα, τοποθετούνται έξω». Για παράδειγμα, όταν αγοράζετε γιαούρτια, τοποθετήστε τα νέα πίσω από τα παλιότερα. Με αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζετε ότι τα παλαιότερα τρόφιμα χρησιμοποιούνται πρώτα και έπονται αυτά που διαρκούν περισσότερο, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι απώλειες λόγω μη κατανάλωσης του προϊόντος εντός του χρονικού εύρους που επιτρέπεται από την ημερομηνία λήξης.

Αποθηκεύστε και αξιοποιήστε τα υπολείμματα των φαγητών στο τέλος του γεύματος

Αν και πολλοί άνθρωποι αποθηκεύουν φαγητό μετά από μεγάλες συγκεντρώσεις και εορταστικά γεύματα, συχνά τα ξεχνούν  στο ψυγείο, με αποτέλεσμα και πάλι να καταλήγουν στον κάδο αποβλήτων.

·       Αποθηκεύετε τα φαγητά που σας περίσσεψαν σε γυάλινα διάφανα δοχεία, ώστε να έχετε οπτική επαφή και να μην τα ξεχνάτε.

·       Ορίστε μία μέρα της εβδομάδας, ως μέρα αξιοποίησης των  γευμάτων που έχουν συσσωρευτεί στο ψυγείο. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να μειώσετε το φαγητό που πετάτε.

Χρησιμοποιήστε τον καταψύκτη σας

Η κατάψυξη των τροφίμων είναι ένας από τους ευκολότερους τρόπους διατήρησής τους και οι τύποι τροφίμων που μπορούν να καταψυχθούν ευτυχώς είναι πολλοί.

·       Τα βότανα μπορούν  να συνδυαστούν  με ελαιόλαδο και ψιλοκομμένο σκόρδο και να καταψυχθούν σε παγοθήκες, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν κατευθείαν σε μία μαγειρική συνταγή.

·         Κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί και  με το χυμό των εσπεριδοειδών, έτσι ώστε ανά πάσα στιγμή να έχετε έτοιμα παγάκια λεμονιού ή πορτοκαλιού για την παρασκευή ροφημάτων ή για το μαγείρεμα. Τέλος σε κάποιες περιόδους που υπάρχουν άφθονα λαχανικά, οι ντομάτες για παράδειγμα το καλοκαίρι, μπορείτε να τις αλέσετε στο μπλέντερ και να τις αποθηκεύσετε στη κατάψυξη έτοιμες για την επόμενη σας συνταγή που να απαιτεί τον πολτό της. Ανάλογα μπορείτε να αποθηκεύσετε πιπεριές, αρακά, καλαμπόκι και άλλα λαχανικά.

Υπολογίστε σωστά τις μερίδες

Δεν είναι λίγες η φορές που έχετε βρεθεί μπροστά σε κάποιο μπουφέ με υπερπροσφορά και μεγάλη ποικιλία φαγητών και μοιραία έχετε μπει  στη διαδικασία να δοκιμάστε πολλά από αυτά, μην λαμβάνοντας υπόψη  την ποσότητα που μπορεί να καταναλωθεί  σε ένα γεύμα.

·       Ακόμα και να χρειαστεί να σηκωθείτε αρκετές φορές να γεμίσετε το πιάτο σας, το όφελος είναι διπλό. Με αυτόν τον τρόπο ελέγχετε την ποσότητα φαγητού που καταναλώνετε και πρακτικά τρώτε όσο ακριβώς χρειάζεται για να νιώσετε πληρότητα και κορεσμό, καθώς δίνετε χρόνο στο πεπτικό σας σύστημα να επεξεργαστεί την τροφή που λαμβάνει!

·       Άλλες πάλι φορές μπορεί να παραγεμίσετε το πιάτο ενός καλεσμένου, ως ένδειξη ευχαρίστησης και καλής φιλοξενίας, μη γνωρίζοντας τις διατροφικές του συνήθειες, με αποτέλεσμα αρκετή τροφή να μην καταναλωθεί. Την επόμενη φορά μπορείτε να τον ρωτήσετε τι προτιμά και τι όχι.

Μη πετάτε το περίβλημα των φρούτων και πουλερικών

Συχνά υπάρχει η τάση να αφαιρείται το περίβλημα των φρούτων, των λαχανικών αλλά ορισμένων πουλερικών, όπως του κοτόπουλου κατά την προετοιμασία των γευμάτων. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια εσφαλμένη ίσως συνήθεια.

·       Πολλά από τα θρεπτικά συστατικά των παραπάνω τροφίμων,  βρίσκονται στο εξωτερικό στρώμα του περιβλήματός τους, και στο  δέρμα των πουλερικών.

·       Για παράδειγμα, ο φλοιός των μήλων περιέχει μεγάλη ποσότητα ινών, βιταμινών, ανόργανων συστατικών και αντιοξειδωτικών, ενώ το δέρμα κοτόπουλου είναι γεμάτο με θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνη Α, βιταμίνες Β, πρωτεΐνες και υγιή λίπη.

·       Προσοχή! Πολλά από τα φρούτα και τα λαχανικά για λόγους συντήρησης και ελκυστικότητας περιβάλλονται πολλέ`ς φορές από ένα στρώμα κεριού, σαφώς και αυτά δεν πρέπει να καταναλωθούν με τη φλοίδα. Σε αυτή τη περίπτωση πλύντε τα φρούτα με καυτό νερό ή αναγκαστικά πετάξτε το περίβλημά τους.

·       Και δεν είναι μόνο αυτά τα φρούτα, θρεπτικά οφέλη μπορούμε να λάβουμε και από τα εξωτερικά στρώματα λαχανικών, όπως πατάτες, καρότα, αγγούρια, μελιτζάνες κ.α.

Αναζητήστε συνταγές ανάλογα με τα υλικά που έχετε διαθέσιμα

Ένα στοιχείο δημιουργικότητας κατά τη διαδικασία της μαγειρικής είναι ότι μπορείτε να «πειράξετε» συνταγές σύμφωνα με τις προτιμήσεις σας, προσθέτοντας νέες γεύσεις και συστατικά!

·       Χρησιμοποιείστε συνταγές που έχουν ποικίλα υλικά, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων των τροφίμων που δεν χρησιμοποιούνται συνήθως (φλούδες, παραγινομενά λαχανικά  ή υπολείμματα τροφίμων της προηγούμενης ημέρας κ.α.). Έτσι βρίσκεται ένας εξαιρετικός τρόπος για να επαναχρησιμοποιήσετε τα βρώσιμα τμήματα τροφίμων και να μη καταλήξουν ως απόβλητα. Τα στελέχη και οι μίσχοι των λαχανικών αποτελούν νόστιμες προσθήκες σε σάλτσες και ψητά πιάτα, ενώ τα σκόρδα και τα άκρα κρεμμυδιού μπορούν να φέρουν γεύση σε διάφορα παρασκευάσματα σε αλεσμένη μορφή όπως και σε  σάλτσες.

Αξιοποιήστε τα φρούτα ως προϊόντα περιποίησης

Εάν θέλετε να εξοικονομήσετε χρήματα αποφεύγοντας πιθανώς επιβλαβείς χημικές ουσίες που υπάρχουν σε ορισμένα προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας, δοκιμάστε να προετοιμάσετε μια σπιτική μάσκα περιποίησης.

·       Τα αβοκάντο είναι πλούσιο σε φυτικά  λίπη, αντιοξειδωτικά και βιταμίνη Ε, τα οποία τα καθιστούν τέλεια βάση για  μια φυσική μάσκα προσώπου. Συνδυάζοντας το αβοκάντο με λίγο μέλι, παρασκευάζεται ένα «πολυτελές» προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο πρόσωπο ή στα μαλλιά.

Φτιάξτε κομπόστ

Κάποια υπολείμματα τροφίμων είναι αναπόφευκτα και πρέπει να απορριφθούν, όπως φλούδες από λαχανικά και φρούτα, κουκούτσια και σπόρια κ.α.

·       Για αυτά υπάρχουν μικροί οικιακοί κάδοι κομποστοποίησης, στους οποίους γίνεται η προσθήκη των υπολειμμάτων μαζί με  ειδικά μικρόβια  με αποτέλεσμα μετά  από λίγο καιρό να έχετε το δικό σας βελτιωτικό εδάφους για τον κήπο ή τις γλάστρες και μάλιστα βιολογικό και κυρίως δωρεάν!

Μπορείτε να γίνετε ερευνητές του φαινομένου

Η απλή  καθημερινή καταγραφή ανά οικογένεια, των λόγων  που απορρίπτουμε τα τρόφιμα καθώς και η ποσότητα αυτών, μπορεί να σας κάνει να σκεφτείτε  και δικούς σας τρόπους μείωσης των αποβλήτων.

·       Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα απλό ημερολόγιο και εκεί να καταγράφετε την ποσότητα υπολειμμάτων που δημιουργούνται κατά την προετοιμασία του γεύματος, αλλά και την ποσότητα που περίσσεψε σε κάθε πιάτο μετά το πέρας του.

Κατ’ αυτό τον τρόπο την επόμενη φορά που θα χρειαστεί ή να παρασκευάσετε η να σερβίρετε το συγκεκριμένο γεύμα θα έχετε στο νου σας τις απαραίτητες πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα πιθανά υπολείμματα καλύτερα.